İtalya’da mülteci olarak yaşayan Hindistan ve Güney Kürdistanlı Kürtlerin oluşturduğu Third Planet (Üçüncü Gezegen) adlı müzik grubundan tanıdık bir halk şarkısı: Bêserî.
Kuzey Kürdistan’da “Edlê Yeman, Dilo Can, Xaltîyê Rabe Sibe ye” gibi isimlerle bilinen şarkı 1971′de TRT tarafından Erzurum-Aşkale’de derlenmiş ve Muharrem Akkuş tarafından Türkçe sözler yazılarak türkü olarak okunmuştu. Daha sonra neredeyse Türk askeriyle özdeşleştirilen ve bir dönemin popüler ‘türkü’lerinden olan şarkının Türkçesi “Ay akşamdan ışıktır / Yaylalar” olarak bilinmekte.
Third Planet’in 1997′de çıkarttıkları ve Kürt-Hint müzik konseptiyle dikkat çeken Kurdistanî adlı albümde Hindistan, Belucistan ve Luristan coğrafyalarından Kuzey Kürdistan’a kadar bir çok yöreye dağılmış Kürtçe ortak şarkılar derlenmişti. Esmer, Lanja, Hey Narin, Bêsebrî, Şeyxanî, Baxad Rey, Çarok ve Baran gibi şarkıların yer aldığı Kurdistanî albümüyle Third Planet, Sentero Shaian Müzik ödülüne değer
görülmüştü.
2)Mohsen Namjo
Fars-Kürt müziğinin ‘yeni modern’ temsilcisi 1976 yılında Torbetê Cem şehrinde doğan Mohsên Nemco (Mohsen Namjoo), Güney Horosan Kürtlerindendir. İran’ın yeni kuşak müzisyen, şair ve sêtar ustalarından olan Nemco, 12 yaşında müzik eğitimine başladı. 18 yaşına kadar ünlü İranlı vokalist Nasrullah Nasîhpur’dan aldığı derslerle sürdürdüğü eğitimine 1994 yılında Tahran Üniversitesi’nin tiyatro ve müzik bölümlerine kaydolarak devam etti. Burada Ali Rıza Maşayexî ve Azîn Muvahîd gibi hocaların öğrencisi oldu. Üniversitedeyken Kürt üstad Hecî Qurbanê Sûleymanî ile tanıştı ve halk müziğini farklı formlarda okumaya başladı. Mazendaranlı Kürt müzisyen Sima Bina ile bazı derlemelerde bulundu. 1996’dan itibaren Blues ve Rock müzik tarzlarına benzer bir tarz yarattı. 2003 yılında Tahran’da kendi şarkılarını kayıt altına almaya başladı. İlk albümü Toranj 2007 yılının eylül ayında çıktı ve müzik çevrelerinde büyük yankı uyandırdı. Kürt şair Baba Tahir, Hafız, Mewlana ve Attar’ın şiirlerine yaptığı bestelerle oluşturduğu bu albüm Nemco’nun sesi ve kompozisyonlarının farklılığıyla dikkatleri çekmeyi başardı. Halen Hollanda, ABD ve İran’da yaşamını sürdüren Nemco, birçok film için müzik yaptı. Kürtçe dışında Farsça, Arapça, Urduca, Talişça, Gilanca ve Peştunca şarkılar da söyleyen Nemco, günümüz İran edebiyatında güçlü bir şair olarak da tanınmakta.
Müzisyenin albüm çalışmaları şunlardır: Toranj, Damavand, Jabr e Geographia, Sonati ha ve Gis.. Kürtlerin ve Dünyanın yeni Bob Dylon’ı olarak kabul edilen mohsên namjo için,İran devleti hakkında % yıllık hapis cezası kararı verdi gecen günlerde…
3)Shahram Nazari
Şehram Nazirî’den müthiş şarkı: Alawên Evînê / Flames of Love (Aşkın Ateşi). Ritimlerinde ünlü Kürt perküsyon ustası Ebbas Bextîyarî’nin imzasının olduğu şarkının sözleri 19. yüzyıl Kürt şairlerinden Mewlûdî’ye ait.
Şehram Nazirî: 1950 yılında Doğu Kürdistan’ın Kermanşah kentinde müzikle uğraşan bir ailenin oğlu olarak doğan Şehram Nazerî, ilk vokal ve setar tekniklerini babasından öğrendi. 8 yaşında ilk konserini verdi. Kürdistan tasavvuf müziği ve ritimleri üzerine çalıştı. Rumî, Xanî, Hafiz, Attar, Cizirî, Teyran ve benzeri şairlerin şiirlerinden yaptığı bestelerle geniş bir kitlede tanınır oldu. Firdewsî’den yaptığı bestelerle İran’da büyük bir ün yakaladı. 2006′da İran’ın “Büyük Üstad” ödülünü aldı, 2007′de Lejyon Donôr Dünya Kültürel Akademi Müzik Ödülü’ne değer görüldü
4)Mizgîn Tahîr Omerî
Güneybatı Kürdistanlı soprano ve opera sanatçısı Mizgîn Tahîr Omerî’den 18. yüzyıl ait Xeftano adlı Kürt halk şarkısının senfonik düzlemde yorumu. Kompozisyonu E. C. Sergirmé tarafından yapılan şarkı Qamişlo yöresine ait ve bir genç kızın ipek elbiseleriyle diyalogunu anlatır. Kürt lirizmini ve teşhis sanatını önemli ölçüde yansıtan ve Mizgîn Tahîr Omerî ile Kürdistan Parlamentosu Senfoni Orkestrası tarafından yorumlanan şarkı aynı zamanda Bağdat Radyosu’nun ilk Kürtçe yayınında yer alan şarkılardan biridir.
Dirbêsîyê doğumlu Kürt soprano Mizgîn Tahîr Omerî, ilk müzik derslerini tanbur ustası olan babası Necîmê Omerî ve ağabeyi cümbüşvan Remezan Omerî’den aldı. Dirbêsîyê ve Serîkanî’de tamamladığı eğitiminden sonra Prof. Eyla Lubana ve Prof. Rosy Gelyna’dan opera dersleri alarak Dimashk Konservatuvarı’na girdi. Bir dönem Reşîd Sofî ile çalışan Omerî, Klasik Kürt şarkıları derleyerek opera ve senfonîk düzlemde yeniden yorumladı. Mozart’ın iki operasını Kürtçe’ye çevirerek seslendiren Kürt soprano, Diyarbakır ile Süleymaniye’yi de kapsayan bir dizi konser verdi.
5)Seyîd Xelîl Elî Nîjad
Doğu Kürdistanlı müzisyen filozof Seyîd Xelîl Elî Nijad (Seyyed Khalil Ali Nejad /1957 – 2001) ve grubunun Baba Tahir özel konserinden müthiş bir şarkı: Tuyî Canê Şevên Tarî (Sensin Karanlık Gecelerin Canı).
Klasik Kürt Edebiyatı’nın en önemli ve en ünlü ismi olan Baba Tahîrê Hamedanî, 935 yılında Doğu Kürdistan’ın Hamedan şehrinde dünyaya geldi. 1019 yılında ölen ve çıplak dolaştığı için Baba Tahirê Üryan olarak da tanınan şair, Kürtçe’nin Lorî lehçesiyle şiirler yazdı. Felsefi görüşü, imgeleri ve sınırsız doğa algısı ile kendisinden sonra gelen Ömer Hayyam, Yunus Emre, Mewlana Celaleddinê Urumî, Feqîyê Teyran, Melayê Cizîrî ve Ehmedê Xanî gibi birçok şairi etkiledi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder